Donald Trump Türkiye ile alakalı bir düşüncesi ulusal basında haber oldu. Bu iddia direkt olarak Eskişehir'i ilgilendiriyor.
Sabah Gazetesi’nde yayınlanan bir köşe yazısına göre, geçtiğimiz hafta Beyaz Saray’da yapılan gizli bir toplantıda Donald Trump, Türkiye’den Suriye ve Irak’ın kuzeyindeki terör örgütlerini temizlenmesi karşılığında bir talepte bulunalım diye bir söylemde bulunmuş. Karşılığında ne mi istemiş. Eskişehir Beylikova’daki nadir toprak elementlerine erişim hakkı.
Bu haber ilk bakışta kulağa spekülatif gelebilir. Ancak Trump’ın geçmişine bakınca, meselenin pek de imkânsız olmadığı görülüyor. Hatırlayalım, Trump daha önce Grönland’ı satın almak istemiş, Ukrayna’nın enerji kaynaklarıyla ilgili pazarlıklara girişmiş, Meksika Körfezi ve Panama Kanalı gibi stratejik bölgelerde ekonomik avantaj sağlamaya çalışmıştı. Şimdi de Eskişehir’in yer altı kaynaklarına göz dikmiş olabilir mi?
Nadir toprak elementleri, modern sanayinin bel kemiği olarak görülüyor. Elektrikli araçlardan savunma sanayisine, yenilenebilir enerji teknolojilerinden akıllı telefonlara kadar birçok kritik alanda kullanılıyor. Bu elementlerin en büyük üreticisi Çin ve Çin’in ihracat konusunda katı politikalar izlemesi, ABD ve Batı dünyası için büyük bir risk oluşturuyor. İşte bu yüzden Washington yönetimi, alternatif kaynaklar arayışında.
Eskişehir’in Beylikova ilçesinde keşfedilen nadir toprak elementi rezervleri, dünyanın en büyük ikinci kaynağı olarak gösteriliyor. Türkiye, bu rezervleri işleyip kendi sanayisi için kullanmak isterken, ABD gibi büyük ekonomiler de bu pastadan pay almak için fırsat kolluyor. Trump’ın bu konuyu gündeme getirdiği iddiası, bu açıdan bakıldığında oldukça mantıklı görünüyor.
Ancak Donald Trump’ın hesaba katmadığı bir şey var. Türkiye, madenlerini kendi mühendisleriyle işletebilecek kapasiteye sahip. Eskişehir, sadece zengin yer altı kaynaklarıyla değil, aynı zamanda Türkiye’nin en eğitimli ve bilinçli şehirlerinden biri olmasıyla da öne çıkıyor. Burada, yabancı şirketlerin veya devletlerin kolayca pazarlık masasına oturabileceği bir ortam yok.
Eskişehir Beylikova’daki nadir toprak elementlerinin değerlendirilmesi, Türkiye’nin ulusal çıkarlarına hizmet edecek şekilde planlanmalı. Bu kadar stratejik bir kaynağı, birkaç siyasi pazarlık uğruna birilerine bırakmak, Türkiye’nin uzun vadeli hedefleriyle bağdaşmaz.
Trump’ın bu konuyu yeniden gündeme getirip getirmeyeceğini zaman gösterecek. Ancak şurası kesin. Eskişehir sadece madenleriyle değil, insan kaynağıyla da Türkiye’nin en değerli şehirlerinden biri. Buradaki kaynakların nasıl değerlendirileceğine karar verecek olan da, ancak bu ülkenin insanlarıdır.
