Yeni Kuşak Köy Enstitülüler Derneği Eskişehir Şube Başkanı Yurdagül Ede şu ifadeleri kullandı;
“Köy Enstitüleri çok önemli işleri üstlenmiş özgür kurumlardı. Atatürk devrimlerinin ışığını köye taşımanın, köylüyü yoksulluktan ve kör inançların esaretinden kurtarıp onları özgür Cumhuriyet yurttaşları yapmanın ilk adımıydılar. Bu sistem, en ıssız köylerde açan çiçekleri alıp yetiştirmiş ve yine o ıssız köylere öğretmen olarak göndermeyi sağlamıştır.
Yaşar Kemal’in söylediği gibi, 17 Nisan, köy enstitülerinin kuruluşu ve yoksulluktan kurtuluşun bayramıydı. Günümüzde ne yazık ki köylerde okullar bile boş binalar hâline geldi. Çocuklar, temel bir insan hakkı olan eğitimin gereklerinden yeterince yararlanamıyor.
Kuruluşunun 85. yılında, başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere Cumhuriyet'in eğitim anlayışının kurucuları Hasan Âli Yücel’i, İsmail Hakkı Tonguç’u ve emeği geçen tüm eğitimcileri sevgi ve saygıyla anıyoruz.
Bizler, köy enstitülerinin kızları, oğulları, öğrencileri ve yakınları olarak, köy enstitülerinin yarattığı bilinci günümüze aktarmayı görev sayıyor, bütün gücümüzle çalışmaya devam ediyoruz. Aydınlanma işi sönmedi.”
