VARIKOSEL NEDİR?
Varikosel testislerdeki toplardamarların belirginleşmesi, dolgunlaşması ve şişmesi şeklinde kendini gösteren varisleşme halidir. Kısırlık nedeniyle doktora başvuran hastaların %30-40’ında rastlanır. Testislerdeki kirli ve karbondioksiti fazla kanın yeterince geri dönüşüm sağlayamaması sonucu testis torbasında toksik madde birikimi ve ısı artımı olur. Bu da sperm yapımını ve niteliğini bozar. Ayrıca testosteron denilen erkeklik hormonu üretiminide etkiler. Sonuç olarak kısırlık ve cinsel yetersizlik nedeni olabilir.
VARİKOSEL BELİRTİLERİ:
Testis torbasında (Skrotum).kabarıklık, ağrı,ellle hissedilen dolgun damarlaşma, torbada terleme hatta testisde küçülme şeklinde görülebilir. Testislerde ağrı başka hastalıklardada olabilir. Varikosel ağrısı uzun süre ayakda durmak, yol yürümek, egzersiz,cinsel aktivite sonrası daha çok hissedilir.
VARİKOSELİN NEDENİ
Nedeni tam belli değildir. Damarsal sorunları olanlarda, Ailesinde aynı hastalıktan olanlarda daha sık görülür. %90 sol tarafda görülür. Soldaki toplardamar daha dik ve uzun yol katettiği için. %8-9 iki taraflı ve %1-2 oranındada sadece sağ tarafda görülür.sadece sağ tarafda varsa mutlaka başka nedenler araştırılmalıdır.
VARİKOSEL NASIL ANLAŞILIR?
Dikkatli kişiler kendi kendisini muayene ederek anlayabilirler. Ayrıca Üroloji uzmanınca yapılan elle muayene, ayakda ve ıkındırarakda yapılmalıdır. Skrotal doppler ultrasonografi denilen damar ultrasonografiside büyük oranda yol gösterici olur.
VARİKOSEL KISIRLIK NEDENİ OLURMU?
Tedavi edilebilir kısırlık nedenleri arasında birinci sıradadır. Cinsel güçsüzlüğe de neden olabilir. Sperm sayısı ve hareketliliğin de düşüklük varsa ve 1 yıllık normal evlilik süresi içinde hamilelik olmamışsa varikosel değerlendirilmelidir.
VARİKOSEL TEDAVİSİ:
Sperm sayıları ve hareket liliği normalse ve hastanında fazlaca bir şikayeti yoksa ameliyat gerekli değildir. Bazı tavsiyelerle hasta rahatlığı sağlanabilir.Ancak sperm sayı ve niteliği bozulmuşsa ameliyat gereklidir. Ayrıca hasta çok fazla şikayetçi ise yine ameliyat düşünülebilir.
AMELİYAT:
Endoskopik olarak damar tıkama şeklinde uygulamalar vardır. Ancak henüz çok yaygın ve kullanılan bir yöntem değildir. Ayrıca normal ameliyat ve mikrovasküler cerrahi şeklinde varikosel ameliyatları yapılmaktadır. Şu anda en geçerli ve başarılı yöntem mikrovasküler varikoselektomidir. Mikroskop altında yapılan ameliyatta damarlar tek tek bulunup bağlanmakta atardamar ve diğer oluşumlar itinalı bir şekilde korunmaktadır. Böylecede daha yüz güldürücü neticeler alınmaktadır.
Dr.Ömer Farukİnan
Üroloji Uzmanı Acıbadem Eskişehir Hastanesi