Eskişehir Eczacılar Odası Başkanı Mustafa Çelik:
“İlaç yoklukları artık kronik sorunlarımızdan biri haline geldi. Bunun birçok sebebi var ve daha önce de bu konuyu çok defa konuştuk. En önemli sorun, ilaçta avro kurunun kamu tarafından sabitlenmiş olması. Şu anda avro kuru 17 lira 54 kuruş olarak belirlenmiş ve bu oran en son 2023 Aralık ayında güncellenmişti. O zamandan beri de herhangi bir güncelleme yapılmadı. Mevcut avro kuru ise şu anda 37-38 lira seviyelerinde. Bu fark arttıkça ilaç yoklukları da giderek artıyor.
Sizlerle en son görüştüğümüzde ilaç yokluğu yüzde 12-13 seviyelerindeydi. Bugün aldığım verilere göre ise ilaç yok oranları yüzde 20’lere kadar yükseldi ve daha da artacak gibi görünüyor. Şu anda her 5 ilaçtan birini bulamıyoruz. Bu durumun ana sebebi olarak, mevcut ekonomik koşullara ayak uyduramayan bir ilaç fiyat kararnamesi gösterilebilir. Bu kararname günümüz şartlarına uygun olmadığı için ilaç yoklukları her geçen gün artıyor.
Özellikle insülinlerde ciddi sıkıntılar yaşıyoruz; insülinlerin neredeyse hiçbirini bulamıyoruz. Bunun yanında, kronik ilaçlar ve bazı antibiyotikler de bulunamıyor. Mevcut stokların az olması nedeniyle depolar günlük sadece birer veya ikişer kutu ilaç gönderebiliyor.
İlaç sanayi ve dağıtım kanalları bu duruma daha ticari bir açıdan bakıyor, ancak ilaç, ekonomik bir meta olmaktan çok daha fazlası. Kronik rahatsızlıkların tedavisinde kullanılan ilaçların yokluğu, telafisi zor sonuçlar doğurabilecek noktaya doğru ilerliyor. Sağlık hakkı temel insan haklarından biridir ve ilaçlar bu hakkın en önemli bileşenlerinden biridir. Ancak şu anda ilaçlar ne ulaşılabilir ne de bulunabilir durumda.
Son 10 gün içerisinde yaşanan sorunlardan biri de, ilaçlara zam geleceği yönündeki söylentilerin piyasada olumsuz etki yaratmasıdır. Bu söylentiler nedeniyle ilaç arz zinciri yavaşlamış durumda. Depolar, ilaçların olmadığını, sanayinin ise ilaçları kendilerine gönderdiklerini söylüyor.
Eczanelerde ilaç yokluğu nedeniyle vatandaşların memnuniyetsizliği artıyor. Ancak bunun sorumlusu eczacılar değil, dağıtım kanalları ve ilaç firmalarıdır. Eczacılar, hastaların ilaç ihtiyaçlarını karşılamak için büyük çaba sarf ediyor. Eczacılar stokçuluk yapmaz.
Eczacılar, mesleklerini sürdürebilmek için ciddi ekonomik zorluklarla mücadele ediyor. Özellikle yeni eczane açan genç meslektaşlarımız, yüksek maliyetler ve giderler karşısında zorlanıyor. Sürecin böyle devam etmesi durumunda, eczanelerini kapatmak veya devretmek zorunda kalan meslektaşlarımızın sayısında artış olabilir.”