Eskişehir Süt Üreticileri Birliği Başkanı Yüksel Gedik şu ifadeleri kullandı;
“Yılbaşından önce, süt fiyatlarının 18-20 TL seviyesinde olması gerektiğini Tarım Bakanlığı'na ilettik. Üreticiler ve birlikler de bu yönde talepte bulunmuştu. Ancak, Ulusal Süt Konseyi, Aralık ayında üreticiye ödenecek süt fiyatını 17,15 TL olarak açıkladı. Buna rağmen, sanayiciler soğuk süt alım fiyatını konseyin belirlediği seviyede tutmayı kabul etti, ancak fiyatı yükseltmediler. Dolayısıyla, üreticiye açıklanan fiyat verimli olmamış ve üreticinin eline geçen miktar 15-16 TL arasında değişiklik göstermiştir. Bugün itibarıyla üreticiler sütü en fazla 16 TL’den satabiliyor.
Üreticiler maliyetinin altında süt satmak zorunda kalıyor. Sanayicilerle yapılan görüşmelerde, ellerinde stok bulunduğu için süt fiyatlarını konseyin belirlediği 17,15 TL’de tutmakta ısrar ediyorlar. Tarım Bakanlığı, üreticiye 17,15 TL ödenmesi gerektiğini belirtirken, giderlerin sanayiciden karşılanmasını önerdi. Ancak sanayiciler bunu kabul etmedi. Sonuç olarak, üreticilere 17,15 TL ödeyemiyoruz; fiili satış fiyatı 15-16 TL seviyesinde kalıyor.
Bu durum üreticiyi ciddi şekilde zarara uğratıyor. Yem fiyatları, elektrik giderleri ve diğer maliyetler çok arttı. Mevcut süt fiyatları üreticiyi kurtarmıyor. Artık 18-20 TL bile yeterli değil. Şu an üreticinin maliyeti en az 20 TL’yi bulmuş durumda. Yani, süt fiyatının en az 20 TL olması gerekiyor ki üretici sadece maliyetini karşılayabilsin.
Oysa marketlerde 1 litre süt 50 TL’ye satılıyor. Zincir market markası düşük kalite sütlerin ise fiyatı 35 TL civarında. Şarküterilerde ise süt 25-30 TL arasında değişiyor. Ancak üreticiden alınan süt fiyatı 17 TL olarak belirleniyor ve biz bunu bile üreticiye yansıtamıyoruz.
Üretici maliyetlerinin artmasına rağmen fiyatlar yerinde sayıyor. 60 gün önce 18-20 TL fiyat üretici için makuldü, ancak bugün 20 TL’nin altındaki bir fiyat üreticiyi kurtarmıyor. Yem fiyatları ve elektrik giderleri sürekli artarken, üreticinin maliyeti 20 TL’yi geçti. Bu şartlarda üreticinin para kazanması mümkün değil.
Eskişehir'deki süt üreticilerine baktığımızda, birliğimizde 700 olan üye sayısı 223’e kadar düştü. Her gün yaklaşık 5-6 üretici süt üretimini bırakıyor, hayvanlarını elden çıkarıyor. Çünkü artık kazanç sağlamak imkânsız hale geldi.
Veteriner Hekimler Odası Başkanı, küçükbaş hayvan sayısında Türkiye'de yedinci veya sekizinci sırada olduğumuzu belirtti. Ancak süt üretimi için aynı şeyi söylemek mümkün değil. Türkiye genelinde küçükbaş hayvan sayısı açısından iyi bir konumda olabiliriz, fakat süt üretiminde ciddi sıkıntılar yaşanıyor. Üretim şartlarının iyileştirilmesi gerekiyor.
Manda sütü konusuna gelince, üretim çok düşük seviyede. Manda sütü üreten üreticiler dahi maliyetlerini karşılamakta zorlanıyor. Manda başına süt verimi düşük olduğu için ekonomik açıdan verimli olmuyor. İnönü ve Bozan gibi bazı bölgelerde manda yetiştiriciliği yapılıyor, ancak talebi karşılamak mümkün değil. Manda sütü üretimini artırmak için teşvikler gerekiyor.
Belediyenin destek verdiği manda birlikleri bu sayede ayakta kalmaya çalışıyor. Belediyeler destek sağlamazsa, bu birliklerin varlığını sürdürmesi mümkün olmaz. Çalışan maaşları, kira giderleri gibi temel ihtiyaçlar belediyeler tarafından karşılanıyor. Bu destekler olmadan manda yetiştiriciliği de ciddi bir sıkıntıya girer.”