Eskişehir Tuhafiyeciler ve İşportacılar Odası Başkanı Ali Safa Şen şu ifadeleri kullandı;
“Bugün, hepimizin gündeminde olan en büyük sorunlardan biri ekonomik kriz. Hükümetin de kabul ettiği gibi, ülkemiz çok ciddi bir ekonomik sıkıntının içinden geçiyor. Bu, sadece rakamlara yansıyan bir durum değil; bizzat sahada, sokakta, çarşıda-pazarda hepimiz yaşıyoruz ve görüyoruz.
Özellikle küçük esnaf, bu ekonomik daralmadan en çok etkilenen kesimlerden biri oldu. Bunun en temel sebebi, halkın alım gücünün düşmesi ve doğal olarak alışveriş yapamaması. Emekli, memur, işçi ve dar gelirli kesimin geliri düşerken, giderleri hızla artıyor.
Enflasyon yükseldikçe, temel tüketim maddelerinin fiyatları da artıyor. Halk alışveriş yapamayınca, bu durum doğrudan esnafın işlerini etkiliyor.
Özellikle geçtiğimiz yaz aylarından itibaren, esnafımız ciddi bir darboğaza girdi. Belediye seçimlerinden sonra alınan ekonomik tedbirler ve piyasadaki nakit akışının azalması, esnafın işlerini daha da zorlaştırdı.
Geçen yaz iş yapamayan esnaf, kışa hazırlık yapamadı. Giderler durmadı, aksine arttı. Kiralar arttı. Elektrik, su, doğalgaz faturaları arttı. Vergiler arttı. Çalışan maaşları ve sigorta primleri arttı. Toptancılara olan borçlar artarak devam ediyor. Ürün maliyetleri katlandı. Geçen yıl 3 TL’ye alınan bir ürün, bugün 6 TL’ye mal oluyor. Kâr marjları düştü, ancak giderler artmaya devam etti. Kredi ve finansman yükü arttı. Esnaf, borçlarını çevirebilmek için banka kredilerine yönelmek zorunda kalıyor. Ancak faiz oranları çok yüksek olduğu için bu krediler de büyük bir yük haline geliyor.
Bir diğer dikkat çekici konu da işlek caddelerde bile boş dükkanların artması. Eskiden yüksek hava paralarıyla devredilen dükkânlar, bugün boş kiracı bekliyor. Bunun birkaç sebebi var. Dükkan kiraları aşırı yükseldi. İşletme maliyetleri (stopaj, vergi, elektrik, su, personel giderleri) çok yüksek. Esnafın kâr marjı azaldı, giderlerini karşılayamaz hale geldi.
Bugün, eskiden en hareketli olan ana arterlerde bile kepenk kapatan dükkânlar görmek mümkün. Bu, esnafın içinde bulunduğu krizin en büyük göstergelerinden biri.
Esnafın ayakta kalabilmesi için acil ekonomik tedbirler alınmalı. Vergi ve stopaj yükü hafifletilmeli. Kredi faiz oranları düşürülmeli, esnaf için özel teşvikler sağlanmalı. Kira fiyatlarına bir düzenleme getirilmeli. Halkın alım gücünü artıracak düzenlemeler yapılmalı.
Bugün yaşanan ekonomik sıkıntılar sadece esnafın değil, tüm halkın sorunu. Çözüm ise ancak adil bir ekonomi politikası ve üretime dayalı bir model ile mümkün.”
