Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanı Ahmet Fırat Bilgili şu ifadeleri kullandı;
“2015 yılı içerisinde İstanbul Teknik Üniversitesi ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi ortaklığında hazırlanan Eskişehir Ulaşım Ana Planı’nda, 2035 yılına kadar 30 kilometre ilave bisiklet yolu yapılması önerilmektedir.
2018 yılına gelindiğinde, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın yazısı ile bakanlık ve İlbank arasında imzalanan protokol çerçevesinde gerçekleştirilecek projelerde, finansman miktarının %45’ine kadar HİBE desteği sağlanabileceği belirtilmiştir.
2019 yılında bu anlaşmanın ardından, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından Bisiklet Yolları Yönetmeliği Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.
Belediyemiz olarak 2019 yılında, Ulaşım Dairesi Başkanlığı teknik personeli, bisiklet sivil toplum kuruluşları ve akademisyenlerden oluşan bir çalışma ekibi tarafından ulaşım ana planı, önerilen bisiklet güzergâhları ve mevcut bisiklet yolları sahada incelenmiştir.
Bu çalışma ekibinde Eskişehir Kent Konseyi, Eskişehir Kent Konseyi Gençlik Meclisi Araba Yok Çalışma Grubu, Türkiye Bisiklet Federasyonu Eskişehir Temsilciliği, Velesbit Derneği, Eskişehir Bisiklet Platformu, Eskişehir Doğal Sporlar ve Hareketli Yaşam Derneği, Eskişehir Süslü Kadınlar Bisiklet Platformu ve çeşitli akademisyenler yer almıştır.
Söz konusu sivil toplum kuruluşları ve belediyemiz ekipleriyle birlikte “ortak akıl” toplantıları yapılarak, projenin sahada ve proje aşamasındaki her safhası iş birliğiyle yürütülmüştür.
Güzergâhların belirlenmesinde, sivil toplum kuruluşlarının bisikletin yalnızca gezi amacıyla değil, ulaşım aracı olarak da kullanılması yönündeki önerileri dikkate alınmıştır.
2020 yılına gelindiğinde, Ulaşım Dairesi Başkanlığı koordinasyonunda Yol Yapım, Bakım ve Onarım, İmar ve Şehircilik, Park ve Bahçeler Dairesi Başkanlıkları teknik personelinin katılımıyla oluşturulan çalışma grubu tarafından bisiklet yolları ve park istasyonları için bir rapor hazırlanmıştır.
2021 yılında, Bisiklet Yolları Yönetmeliği’ne uygun uygulama projeleri için hizmet alımı gerçekleştirilmiştir.
2022 yılında, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na HİBE desteği için başvuruda bulunulmuştur.
Proje, 2023 yılında Bakanlık ve İlbank arasında kurulan komisyon tarafından onaylanmış, bütçe planlaması için bakanlığa iletilmiştir.
Ancak 2024 yılında, projenin onaylanmasına rağmen, 6 Şubat 2023 depremleri nedeniyle oluşan zorunlu harcamalar sebebiyle 72 kilometrelik bisiklet yolu projesinin tek etapta yapılması bakanlık bütçesi açısından uygun görülmemiştir. Bu nedenle projenin etaplar hâlinde yürütülmesi talep edilmiştir.
2024 yılı içinde, bakanlığın belirttiği çerçevede projemiz üç etaba bölünmüş ve çalışmalar bu doğrultuda başlatılmıştır.
Birinci etap bisiklet yolları ve park istasyonları projesi, 2024 yılının ikinci yarısında ihale edilmiştir.
2025 yılının başından itibaren kış mevsiminin ardından, yüklenici firmamız tarafından birinci etap bisiklet yolları ve park istasyonlarının imalatına başlanmıştır.
Aynı zamanda 2025 yılı itibarıyla ikinci etap projesi için HİBE desteği başvurumuza henüz olumlu ya da olumsuz bir yanıt gelmemesi sebebiyle kredi başvurusunda bulunulmuş ve bu kredi onaylanmıştır.
Şu anda birinci etap imalatları hızla devam etmekte olup, eş zamanlı olarak ikinci etap ihale süreci de başlatılmıştır.
Projenin tamamı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın 2019 yılında Resmî Gazete’de yayımlanan Bisiklet Yolları Yönetmeliği ve proje yapım kriterlerine uygun şekilde yürütülmektedir.
Sahada yapılan imalatlar da bu çerçevede gerçekleştirilmektedir. Sunumda gördüğünüz birinci etap bisiklet yolları ve park istasyonları kapsamında, kentimizin doğusu, batısı, kuzeyi ve güneyini kapsayan ana bisiklet yolu omurgası oluşturulacaktır. Güzergâh üzerinde yer alan caddeler şunlardır:
Vali Ali Fuat Güven Caddesi, Şehir Er Zeynel Toköz Parkı, Görük Sokak, Basın Şehitleri Caddesi, Ahmet Kanatlı Caddesi, Atatürk Caddesi, Adalar 1 ve 2 Mevkii, Nazım Hikmet Sokak, Kızılcıklı Mahmut Pehlivan Caddesi, Tunç Sokak, İsmet İnönü 1 Caddesi, Eti Caddesi, Yılmaz Büyükerşen Bulvarı, Zübeyde Hanım Bulvarı, Gazi Yakup Satar Caddesi, Hasan Polatkan Caddesi ve Sivrihisar 2 Caddesi. Toplam 23 kilometre uzunluğundaki bu güzergâh 10 farklı noktada bisiklet park istasyonu içermektedir.
İkinci etap kapsamında ise, yaklaşık 20 kilometre uzunluğunda ve 9 farklı noktada bisiklet park istasyonu bulunan, kentin doğusu ile batısını birleştiren yeni bir omurga planlanmaktadır.
Bu iki etabın tamamlanmasının ardından, üçüncü etap olarak kalan 29 kilometrelik hattın ve 7 farklı noktadaki bisiklet park istasyonunun projelendirilmesi devam etmektedir. Bu güzergâhlar, üniversiteler ve alışveriş merkezleri başta olmak üzere, kentin birçok stratejik noktasıyla bağlantı kuracaktır.
Sunumda görülen bisiklet yolları tamamlandığında, toplamda 72 kilometre uzunluğunda bir ağ ve 26 bisiklet park istasyonu şehrimize kazandırılmış olacaktır.
Yönetmeliğe uygun olarak planlanan güzergâhlarımızda, bazı kesimler tek yönlü, bazı kesimler çift yönlü, korumalı ya da ortak kullanımlı şekilde tasarlanmıştır.
Özellikle kavşak noktalarına yaklaşılırken, trafik yoğunluğu dikkate alınmış ve yol kesitinin daraltılmamasına özen gösterilmiştir. Çalışmalar bu dikkatle sürdürülecektir.
Porsuk Çayı kenarındaki imalatların tamamlanmasıyla elde edilecek yol kesitleri projede görülebilmektedir. Aynı şekilde Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen Bulvarı'ndaki bisiklet yolları ve Ulus Sanat bölgesindeki yollar da bütünsel olarak değerlendirilecektir.
Dünyada ve ülkemizde pek çok kentte bu yönetmeliğe uygun bisiklet yolları yapılmaya başlanmıştır. İstanbul, Ankara, Gaziantep ve Konya gibi illerde olduğu gibi, Yunanistan ve Arjantin gibi ülkelerde de bu konuda başarılı uygulama örnekleri mevcuttur.
“Bisikletini Hatırla Eskişehir” sloganıyla yola çıktığımız projede, artan motorlu araç sahipliğinin zayıflattığı toplumsal bağların güçlendirilmesi, sağlık sorunlarının azaltılması ve iklim krizinin etkilerinin hafifletilmesi hedeflenmektedir.
Bu proje yalnızca bir altyapı çalışması değil; mevcut bisiklet kullanıcılarına güvenli ulaşım imkânı sunarken, bisiklet kullanım oranını da artırmayı amaçlamaktadır.
Gerçekleştirilen bisiklet eğitimleri ve farkındalık kampanyaları bu altyapı yatırımlarıyla desteklenecektir.
Kavşak projeleri ve yol düzenleme çalışmalarımız hızla devam etmekte olup, hazırladığımız projelerin yaz aylarında hayata geçirilmesi planlanmaktadır.
Sonuç olarak, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Ulaşım Dairesi Başkanlığı olarak kentimizi araçlar için değil, insanlar için planlamayı hedefliyoruz. Bu vizyon projesiyle bireysel araç kullanımını azaltmak, iklim dostu ulaşım sistemlerini yaygınlaştırmak ve bisikleti geçmişte olduğu gibi güçlü bir ulaşım aracı hâline getirmek en önemli önceliğimizdir.”